ویروس آبله میمونی چیست؟ ویروس آبله میمونی چگونه منتقل میشود؟
آبله میمونی یک بیماری نادر شبیه به آبله است که توسط یک ویروس ایجاد شده و این بیماری عمدتاً در برخی مناطق آفریقا دیده میشود. با این حال وجود این بیماری در سایر نقاط جهان نیز تأیید شده است. این بیماری باعث علائم شبیه آنفولانزا مانند تب و لرز و همچنین بثورات پوستی میشود که بهبود آن ممکن است هفتهها طول بکشد. هنوز درمان قطعی برای بیماری ناشی از ویروس آبله میمونی وجود ندارد.
ویروس آبله میمونی چیست؟
ویروسها موجودات میکروسکوپی هستند که میتوانند میزبانهایی مانند انسان، گیاه یا حیوان را آلوده کنند. همچنین میتوان آنها را به عنوان یک قطعه کوچک از اطلاعات ژنتیکی در داخل یک پوسته محافظ (کپسید) توصیف کرد. ویروسها بدون میزبان نمیتوانند تکثیر شوند. برخی از بیماریهای شایع ناشی از ویروسها عبارتند از آنفولانزا، سرماخوردگی و کووید-۱۹ و آبله میمونی که اخیرا تعدادی از این ویروس در جهان دیده شده است. آبله میمونی نیز یک بیماری نادر است که توسط ویروس MPOX ایجاد میشود. این بیماری باعث بثورات پوستی و علائم شبیه آنفولانزا میشود. این ویروس عضوی از جنس ارتوپوکس ویروس است که باعث آبله میشود و شناختهشدهتر است.
MPOX از طریق تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل میشود. همچنین انتقال آن از یک حیوان آلوده نیز ممکن است. دو نوع شناخته شده از ویروس MPOX وجود دارد. یکی در آفریقای مرکزی سرچشمه گرفته است و دیگری در آفریقای غربی سرچشمه گرفته است. همهگیری جهانی که بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ رخ داد، توسط نوع دوم بود که زیرگونهای از آفریقای غربی با شدت کمتر است و به عنوان گونه جدید ویروس آبله میمونی نیز شناخته میشود.
ویروس آبله میمونی چگونه منتقل میشود؟
در حالی که این بیماری را که علائمی شبیه به آبله دارد اما با علائم خفیفتری بروز میکند بررسی میکنید، ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که “ویروس آبله میمونی چگونه منتقل میشود؟” انتقال MPOX از فرد به فرد میتواند از طریق تماس مستقیم با پوست آلوده یا سایر اندامها مانند دهان یا ناحیه تناسلی رخ دهد. سپس ویروس از طریق پوست، سطوح مخاطی (مانند دهان، حلق، چشم، دستگاه تناسلی، مقعد) یا دستگاه تنفسی وارد بدن میشود.
انتقال بیماری از حیوان به انسان میتواند از طریق گاز گرفتن یا خراشیدن از حیوانات آلوده به انسانها صورت گیرد. علاوه بر این میتواند در طول فعالیتهایی مانند شکار، پخت و مصرف مواد غذایی حیوانی نیز رخ دهد. وسعت گردش ویروسی در جمعیتهای حیوانی کاملاً مشخص نیست. انسانها همچنین میتوانند MPOX را از اشیاء آلوده مانند لباس یا ملحفه، از طریق جراحات ناشی از ابزارهای تیز در مراکز بهداشتی یا از محیطهای اجتماعی مانند سالنهای خالکوبی بگیرند.
علائم ویروس آبله میمونی چیست؟
علائم MPOX ممکن است ۳ تا ۱۷ روز پس از قرار گرفتن در معرض آن ظاهر شوند. به مدت زمان بین لحظه قرار گرفتن در معرض و ظهور علائم دوره کمون گفته میشود. علائم ویروس آبله میمونی را میتوان به صورت زیر اعلام کرد:
- تب
- بثورات پوستی
- تورم غدد لنفاوی
- سردرد
- دردهای عضلانی و کمردرد
- لرز
- خستگی
به طور معمول ویروس آبله میمون ابتدا با تب، دردهای عضلانی و گلودرد ظاهر میشود. بثورات پوستی MPOX از صورت شروع شده و به بدن گسترش مییابد. در مواردی مرتبط با همهگیری از سال ۲۰۲۲، مشاهده شده است که بثورات پوستی از ناحیه تناسلی، دهان یا گلو شروع میشود.
بثوراتی که از صورت شروع میشوند به کف دستها و کف پاها گسترش مییابند و طی ۲ تا ۴ هفته به صورت مرحلهای توسعه مییابند. بثورات قبل از پوسته پوسته شدن به سمت مرکز فرو میروند. سپس پوستهها میریزند. لنفادنوپاتی (تورم غدد لنفاوی) نیز از ویژگیهای کلاسیک آبله میمون است. برخی از افراد ممکن است بدون بروز هیچ علامتی آلوده شوند.
افراد مبتلا به آبله میمون میتوانند بسیار بیمار شوند. اگرچه علائم ممکن است با گونه ویروس آبله میمونی کمی متفاوت باشد، اما به طور معمول پوست میتواند با باکتریها آلوده شود. این میتواند منجر به آبسه یا آسیب جدی پوست شود.
سایر عوارض عبارتند از ذاتالریه، عفونت قرنیه همراه با از دست دادن بینایی، درد یا مشکل در بلع که باعث کم آبی شدید یا سوءتغذیه میشود و همچنین استفراغ و اسهال، سپسیس، آنسفالیت، التهاب قلب، راست روده، اندامهای تناسلی یا دستگاه ادراری میتواند بروز کند. خطر بیماری جدی و مرگ ناشی از آبله میمون در افرادی که به دلیل داروها یا بیماریهای پزشکی دچار سرکوب سیستم ایمنی هستند، بیشتر است. افرادی که با HIV کنترل نشده یا درمان نشده زندگی میکنند نیز در معرض خطر هستند.
بیماری در طول دوره بروز علائم مسری است. به عبارت دیگر مرحله سرایت از زمانی که علائم شروع میشوند تا زمانی که بثورات و پوستهها بهبود مییابند ادامه دارد. اگر بثورات جدید یا علائم آبله میمون را تجربه میکنید، حتی اگر فرد مبتلا به آبله میمون را نمیشناسید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چگونه از ویروس آبله میمونی محافظت کنیم؟
برای محافظت از خود و دیگران در برابر ویروس آبله میمون باید علائم و نشانهها، نحوه انتشار ویروس، اقدامات لازم در صورت بیماری و میزان خطر در منطقه خود را بررسی کنید. اگر ویروس آبله میمونی در منطقه شما در حال شیوع است، میتوانید با افرادی که با آنها تماس نزدیک دارید در مورد علائم احتمالی در خود یا آنها صحبتهای صریح داشته باشید.
میتوانید از تماس نزدیک با هر کسی که مبتلا به این ویروس است، خودداری کنید. مهمتر از همه باید دستان خود را مرتباً با صابون، آب یا یک ضدعفونیکننده دست تمیز کنید. راههای محافظت در برابر ویروس آبله میمونی شامل موارد زیر است:
- میتوانید تمام غذاهای حاوی گوشت را به خوبی بپزید.
- باید دستان خود را مرتباً با آب و صابون بشویید.
- میتوانید در مکانهای شلوغ ماسکی بزنید که دهان و بینی شما را بپوشاند.
- میتوانید سطوحی را که مرتباً لمس میشوند، تمیز و ضدعفونی کنید.
اگر آبله میمون دارید باید تا زمانی که همه بثورات شما پوسته پوسته شوند، پوستهها بریزند و یک لایه پوست جدید در زیر آن تشکیل شود از دیگران جدا شوید. این کار از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری میکند.
اگر به کشورهایی سفر میکنید که حیوانات ناقل ویروس آبله میمونی هستند، با اجتناب از تماس محافظت نشده با حیوانات وحشی به ویژه آنهایی که بیمار یا مرده هستند از خود محافظت کنید. تمام غذاهای حاوی قطعات حیوانی یا گوشت باید قبل از مصرف به خوبی پخته شوند.
